Raporty wskaźnikowe - Wskaźniki stanu
Rozmieszczenie morświna
W rejonie Morza Bałtyckiego występują dwie oddzielne populacje morświna: (i) populacja Morza Bełtów w południowym Kattegacie, Morzu Bełtów, Cieśninie Sund i południowo-zachodnim Bałtyku oraz (ii) populacja Bałtyku Właściwego – wschodnie rejony (zasięg występowania w lecie, niepewny zasięg występowania w zimie dla populacji Bałtyku Właściwego).
Wskaźnik ocenia stan rozmieszczenia morświna (Phocoena phocoena) w Morzu Bałtyckim oraz wpływ presji antropogenicznej na ten parametr, ponadto ocenia czy zasięg występowania jest zgodny z istniejącymi warunkami fizjograficznymi, geograficznymi i klimatycznymi. Ocena została oparta na wiedzy eksperckiej (obecnie dotyczyła tylko jednej populacji - Bałtyku Właściwego). Nie są dostępne żadne progi ilościowe, a dobry stan środowiska (GES) jest osiągnięty, gdy zasięg i częstotliwość występowania morświnów w Morzu Bałtyckim są takie same, jak wskazują zapisy historyczne (począwszy od końca XVII wieku).
Ocena populacji Bałtyku Właściwego została wykonana w oparciu o dane z jedynych dotychczas wielkoskalowych badań tj. pasywnego monitoringu akustycznego (SAMBAH) realizowanego w latach 2011−2013. W ramach SAMBAH dla populacji Bałtyku Właściwego zidentyfikowano główny obszar (letni) występowania: Ławica Hoburg oraz Północna i Południowa Ławica Środkowa. Ze względu na brak odpowiednich danych do ilościowej oceny rozmieszczenia, w ramach projektu HELCOM BLUES (2021−2022) przeprowadzono ocenę jakościową na podstawie informacji historycznych dotyczących występowania morświna. Wykazała ona, że rozmieszczenie morświna Bałtyku Właściwego nie osiągnęło dobrego stanu środowiska. Obecnie nie jest możliwe wykonanie oceny rozmieszczenia populacji z Morza Bełtów. Ocena dotyczy wód wszystkich krajów nadbałtyckich, w tym obszarów takich jak Zatoka Botnicka, która często uważana jest za znajdującą się poza obecnym zasięgiem występowania populacji gatunku. Wiarygodność oceny uważa się za wysoką, ponieważ wykazano, że obecny stan odbiega od zaprezentowanego poprzednio, a zatem nieosiągnięcie GES jest wyraźnie widoczne. Podstawą oceny były obszerne dane przestrzenne i czasowe.
PDF (480 KB)