Raporty wskaźnikowe - Wskaźniki presji związanych z wprowadzeniem do środowiska substancji, odpadów i energii
Fosfor całkowity (TP)
Obszary otwartego morza
„Fosfor całkowity (TP)" to wskaźnik podstawowy Komisji Helsińskiej (HELCOM), który określa średnie stężenie fosforu całkowitego (TP) w wodach powierzchniowych (0-10 m) z całego roku (styczeń-grudzień) w okresie 2016-2021. Wskaźnik odnosi się do oceny kryterium D5C1 RDSM – „Stężenia składników odżywczych nie są na poziomach, które wskazują na negatywne skutki eutrofizacji”.
W obszarach otwartego morza obejmujących polskie obszary morskie (POM) w zakresie wskaźnika ‘Fosfor całkowity (TP)’ nie zanotowano wartości wskazujących na osiągnięcie dobrego stanu w żadnym z monitorowanych obszarów. Trendy długoterminowe wskazują na występujące zjawisko pogarszających się warunków (wzrost stężeń fosforu całkowitego) w obszarach Basenu Bornholmskiego oraz wschodniego Basenu Gotlandzkiego. W rejonie Zatoki Pomorskiej oraz Basenu Gdańskiego nie zaobserwowano widocznych trendów wieloletnich, przy czym zanotowano znaczne wahania w wartościach wskaźnika pomiędzy poszczególnymi latami.
Porównując okresy 2011-2016 i 2016-2021 nie zaobserwowano zmian w klasyfikacji stanu. Zaobserwowano jednakże pogarszający trend wskaźnika w rejonie Basenu Bornholmskiego. W rejonie Zatoki Pomorskiej zaobserwowano nieznaczne zmniejszenie stężenia, ale nie zaobserwowano żadnego istotnego trendu wskazującego na polepszenie warunków. W wodach Basenu Gdańskiego i wschodniego Basenu Gotlandzkiego pomimo zmniejszenie się notowanych wartości wskaźnika nie zaobserwowano istotnego trendu wskazującego na pogorszenie warunków.
Wiarygodność wskaźnika określono jako wysoką w Basenie Bornholmskim i wschodnim Basenie Gotlandzkim. W pozostałych obszarach otwartego morza wiarygodność oceniono jako umiarkowaną na co największy wpływ miała niska wartość wiarygodności przestrzennej.
Jednolite części wód przejściowych i przybrzeżnych
Wskaźnikiem stosowanym w ocenie jednolitych części wód powierzchniowych (JCWP) przejściowych i przybrzeżnych odpowiadającym wskaźnikowi HELCOM jest ‘Fosfor ogólny’, który jest jednym ze wskaźników jakości wód powierzchniowych charakteryzujących warunki biogenne. W wodach JCWP Zalew Wiślany, Zalew Szczeciński, Zalew Kamieński oraz Zalew Pucki wskaźnik wyliczany jest jako średnie stężenie w kolumnie wody z całego roku. W przypadku pozostałych JCWP wskaźnik określany jest w postaci średnich stężeń w kolumnie wody w sezonie letnim (czerwiec-wrzesień) w okresie 2016-2021. Wskaźnik osiągnął wartość docelową wskazującą na dobry stan jedynie w 2 z 11 JCWP. Są to obszary JCWP Zalew Szczeciński i Zalew Kamieński.
Porównując okres bieżącej oceny (2016-2021) z okresem aktualizacji wstępnej oceny (2011-2016) w przypadku 1 JCWP (Zalew Wiślany) zaobserwowano zmianę w klasyfikacji stanu w zakresie wskaźnika. Było to pogorszenie stanu spowodowane wzrostem notowanych stężeń. W pozostałych JCWP stan nie uległ zmianie.
W zakresie zmian wartości zanotowano niekorzystny trend wzrostu stężeń w 3 z 11 JCWP. Były to wody JCWP Zalew Kamieński, Zalew Pucki i Zalew Wiślany. W przypadku 4 JCWP (Polskie wody przybrzeżne Basenu Gotlandzkiego, Półwysep Hel, Ujście Wisły Przekop, Zatoka Pucka Zewnętrzna) zaobserwowano spadek stężenia co nie przełożyło się jednak na poprawę klasyfikacji stanu tych JCWP. W pozostałych JCWP poziom stężeń fosforu ogólnego nie uległ zmianie.
W obszarach wód przejściowych i przybrzeżnych wiarygodność wskaźnika określono jako wysoką we wszystkich obszarach oceny.
PDF (666 KB)