Raporty wskaźnikowe - Wskaźniki presji związanych z wprowadzeniem do środowiska substancji, odpadów i energii
Polichrowane bifenyle, dioksyny, furany
Wskaźnik grupowy „Polichlorowane bifenyle, dioksyny, furany” jest wykorzystywany w ocenie kryterium D8C1 RDSM – „W obrębie wód przybrzeżnych i terytorialnych oraz poza wodami terytorialnymi stężenia substancji zanieczyszczających nie przekraczają określonych wartości progowych" oraz w ocenie kryterium D9C1 RDSM – „Poziom substancji zanieczyszczających w tkankach jadalnych (mięśniach, wątrobie, ikrze, w mięsie lub innych częściach miękkich) ryb i owoców morza (w tym ryb, skorupiaków, mięczaków, szkarłupni, wodorostów morskich i innych morskich roślin) złowionych lub zebranych w naturze (z wyłączeniem ryb z marikultury) nie przekracza poziomów ustanowionych w prawodawstwie", przy czym rekomendacje dotyczące substancji podlegających monitorowaniu w określonych obszarach, jak i wartości progowych zostały opisane w Decyzji Komisji 2017/848. Ocena stanu w ramach tego wskaźnika obejmuje okres 2016-2021.
W zakresie kryterium D8C1 dobry stan środowiska jest osiągnięty, gdy średnie stężenia analitów w wybranej matrycy są poniżej ustalonych wartości progowych. Końcowa zintegrowana ocena dla obszaru opiera się na regule OOAO (one out all out), co oznacza, że dobry stan środowiska w ramach kryterium D8C1 w danym obszarze został osiągnięty, jeżeli stężenia wybranych związków we wszystkich matrycach spełniają wymagania dla dobrego stanu środowiska.
Ocena stanu w ramach wskaźnika obejmuje dwa elementy: niedioksynopodobne polichlorowane bifenyle – sumę kongenerów 28, 52, 101, 138, 153, 180 (∑ndl PCB) oraz dioksyny i związki dioksynopodobne. W obu przypadkach, dla kryterium D8C1, ocena opiera się na poziomach stężeń substancji w organizmach (ryby) w polskich obszarach morskich. Została ona przeprowadzona w trzech basenach: Bornholmskim, wschodnim Gotlandzkim i Gdańskim oraz w przypadku ∑ndl PCB w trzech z jedenastu (Zalew Szczeciński, Zalew Wiślany i Polskie wody przybrzeżne Basenu Bornholmskiego), a w przypadku dioksyn i związków dioksynopodobnych we wszystkich, jednolitych częściach wód powierzchniowych (JCWP) przejściowych i przybrzeżnych.
W zakresie kryterium D9C1 ocena opiera się na stężeniach wymienionych związków w gatunkach ryb przeznaczonych do spożycia i wykorzystywanych w sposób komercyjny. Dobry stan środowiska jest osiągnięty, jeżeli stężenia są poniżej ustalonej wartości progowej. Ocena w ramach kryterium D9C1 została przeprowadzona w głównych obszarach połowowych Organizacji Narodów Zjednoczonych do spraw Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) w granicach polskich obszarów morskich.
W zakresie kryterium D8C1 dobry stan środowiska morskiego osiągnięto we wszystkich ocenianych obszarach – dla ∑ndl PCB: Basen Bornholmski, wschodni Basen Gotlandzki, Basen Gdański oraz jednolite części wód powierzchniowych: Zalew Szczeciński, Polskie wody przybrzeżne Basenu Bornholmskiego, Zalew Wiślany; dla dioksyn i związków dioksynopodobnych: Basen Bornholmski, wschodni Basen Gotlandzki, Basen Gdański oraz jednolite części wód powierzchniowych: Zalew Szczeciński, Zalew Kamieński, Polskie wody przybrzeżne Zatoki Pomorskiej, Polskie wody przybrzeżne Basenu Bornholmskiego, Polskie wody przybrzeżne Basenu Gotlandzkiego, Półwysep Hel, Zalew Pucki, Zatoka Pucka Zewnętrzna, Zatoka Gdańska Wewnętrzna, Ujście Wisły Przekop i Zalew Wiślany.
Dla kryterium D9C1 dobry stan środowiska w zakresie poziomu ∑ndl PCB oraz dioksyn i związków dioksynopodobnych w rybach został osiągnięty we wszystkich ocenianych obszarach połowowych FAO.
PDF (1,4 MB)
