Raporty wskaźnikowe - Wskaźniki presji związanych z wprowadzeniem do środowiska substancji, odpadów i energii
Przezroczystość wody morskiej
Obszary otwartego morza
„Przezroczystość wody morskiej" to wskaźnik podstawowy Komisji Helsińskiej (HELCOM) odnoszący się do średnich wartości widzialności krążka Secchi w kolumnie wody w okresie letnim (czerwiec-wrzesień). Wskaźnik oceniono w okresie 2016-2021.
Wskaźnik odnosi się do oceny kryterium D5C4 RDSM – „Granica strefy eufotycznej (przejrzystość) słupa wody nie została obniżona, w związku ze wzrostem ilości glonów zawieszonych w toni wodnej, do poziomu, który wskazuje na negatywne skutki nadmiaru substancji biogennych”.
W obszarach obejmujących polskie obszary morskie (POM) w żadnym z akwenów otwartego morza wskaźnik ‘Przezroczystość wody morskiej’ nie osiągnął wartości wskazujących na dobry stan środowiska.
Od początku XX wieku obserwowany jest długofalowy spadek przezroczystości wody morskiej w okresie lata w większości obszaru Morza Bałtyckiego. W okresie od lat 90tych XX w. obserwowany jest spadek przezroczystości wody we wschodnim Basenie Gotlandzkim, w pozostałych obszarach obejmujących POM nie obserwuje się wyraźnych trendów. Porównując okresy oceny 2011-2016 oraz 2016-2021, w odniesieniu do obszarów obejmujących POM, nie zaobserwowano zmian w klasyfikacji stanu. Z wyjątkiem wód Zatoki Pomorskiej, zaobserwowano występowanie trendu pogarszających się warunków widzialności w kolumnie wody pomiędzy okresami oceny. Największa procentowa zmiana nastąpiła w przypadku wód Basenu Gdańskiego (-48%) oraz wschodniego Basenu Gotlandzkiego (-41%).
Wysoką ocenę wiarygodności w obszarach obejmujących POM wskaźnik osiągnął w wodach Basenu Bornholmskiego. W pozostałych basenach w POM ocena wiarygodności była umiarkowana.
Jednolite części wód przejściowych i przybrzeżnych
Wskaźnikiem stosowanym w ocenie jednolitych części wód powierzchniowych (JCWP) przejściowych i przybrzeżnych odpowiadającym wskaźnikowi HELCOM jest ‘Przezroczystość – widzialność krążka Secchiego’, który jest wskaźnikiem jakości wód powierzchniowych charakteryzującym stan fizyczny, w tym warunki termiczne. W wodach JCWP Zalew Wiślany, Zalew Szczeciński, Zalew Kamieński oraz Zalew Pucki wskaźnik wyliczany jest w postaci średnich wartości widzialności krążka Secchiego w kolumnie wody z całego roku. W przypadku pozostałych JCWP wskaźnik określany jest w postaci średnich w sezonie letnim (czerwiec-wrzesień) w okresie 2016-2021.
W 5 z 11 JCWP dobry stan został osiągnięty. Dotyczy to wód JCWP Zalew Kamieński, Zalew Szczeciński, Zalew Pucki, Zatoka Pucka Zewnętrzna oraz Zatoka Gdańska Wewnętrzna.
Porównując okres bieżącej oceny (2016-2021) z okresem aktualizacji wstępnej oceny (2011-2016) JCWP Zalew Kamieński oraz Zalew Szczeciński są jedynymi obszarami wód przejściowych i przybrzeżnych gdzie zaobserwowano zmianę w klasyfikacji stanu (dobry stan został osiągnięty), co wynika z poprawy widzialności krążka Secchiego w tych obszarach.
Poza JCWP Zalew Kamieński i Zalew Szczeciński jeszcze w 2 JCWP zaobserwowano istotny wzrost widzialności krążka Secchiego, co nie przełożyło się jednak na poprawę stanu. Były to obszary JCWP Polskie wody przybrzeżne Zatoki Pomorskiej oraz Ujście Wisły Przekop. W przypadku 3 JCWP zaobserwowano istotny spadek mierzonych wartości (Zalew Wiślany, Zalew Pucki, Zatoka Gdańska Wewnętrzna). W pozostałych obszarach nie zaobserwowano istotnych zmian w wartościach wskaźnika. W obszarach wód przejściowych i przybrzeżnych wiarygodność wskaźnika określono jako wysoką we wszystkich obszarach oceny.
PDF (666 KB)