Ramowa dyrektywa w sprawie strategii morskiej

Wskaźnik skumulowanego wpływu na siedliska bentosowe CumI odnosi się do oszacowania potencjalnego skumulowanego wpływu presji fizycznych mogących wpływać na fizyczne zakłócenia dna morskiego. Wskaźnik określa skumulowany wpływ wielu czynników presji, jako że określenie wpływu dla każdej z presji oddzielnie nie daje możliwości określenia stanu integralności dna morskiego (Cecha D6). Za najbardziej istotne z punktu widzenia presji fizycznych na dno morskie uważa się trałowanie, wydobywanie oraz składowanie urobku. Szczególnie w południowej części Morza Bałtyckiego siedliska bentosowe znajdują się pod znacznym wpływem działalności rybackiej narzędziami wleczonymi po dnie, powodując pogorszenie stanu siedlisk bentosowych.

Ocena skumulowanego wpływu presji fizycznych na siedliska bentosowe jest przeprowadzana przy użyciu systemu informacji geograficznej (GIS), ponieważ zarówno dane, jak i ocena są przedstawiane w postaci informacji przestrzennej. Procedura oceny polega na nałożeniu na siebie przestrzennie różnych warstw GIS, które są podstawą do określenia presji na siedliska bentosowe. W konsekwencji powstaje zestaw map prezentujący potencjalny wpływ pojedynczych presji na siedliska bentosowe. Różne presje i wynikający z nich skumulowany wpływ na siedliska bentosowe przypisuje się oddzielnie do zakłóceń fizycznych i strat fizycznych w celu spełnienia wymogów Decyzji Komisji 2017/848.

Koncepcja wskaźnika opiera się na tych samych wytycznych, co wskaźnik OSPAR BH3 - Fizyczne uszkodzenia dominujących i specjalnych siedlisk. Wskaźnik OSPAR jest obecnie ograniczony tylko do presji połowowej, podczas gdy wskaźnik HELCOM CumI obejmuje również inne presje fizyczne. Warunki brzegowe (odległości buforowe, kategorie wielkości presji itp.) stosowane przez HELCOM w ocenie HOLAS II zostały w miarę możliwości również wykorzystane w niniejszej ocenie.

W raporcie wskaźnikowym platformy, farmy wiatrowe, rurociągi, kable i ochrona brzegu są zsumowane pod nazwą konstrukcje morskie. Wyniki wskaźnika CumI pokazują, iż południowe obszary Morza Bałtyckiego znajdują się potencjalnie pod wpływem umiarkowanym do wysokiego. Te kategorie wpływu dominują w rejonach głębokomorskich. Obszary płytszych wód przybrzeżnych są potencjalnie mniej narażone na wpływ presji fizycznych, ponieważ do połowów narzędziami wleczonymi oraz składowania urobku dochodzi głównie w wodach głębszych.

Największy skumulowany wpływ presji fizycznych występuje w południowym Bałtyku i w rejonie Kattegat. Wysoki poziom wpływu występuje głównie w obszarach głębszych otwartego morza (powyżej 20 m głębokości), co jest w głównej mierze powiązane z działalnością rybacką. Płytsze obszary wód przybrzeżnych znajdują się pod mniejszym wpływem, co wynika w szczególności z braku występowania w tych rejonach połowów komercyjnych narzędziami wleczonymi oraz braku składowania urobku, które są częstsze w obszarach wód głębszych.

Wszystkie ogólne typy siedlisk bentosowych wykorzystane w ocenie wskaźnika znajdują się pod potencjalnym wpływem presji fizycznych. W skali całego Morza Bałtyckiego w przypadku wszystkich 18 ogólnych typów siedlisk (BHT, ang. broad habitat types) obserwuje się przekroczenie wartości progowej (jednakże w przypadku niektórych bardzo nieznaczne). W 10 z 18 BHT większość ich obszaru nie podlega wpływom presji fizycznych. Wartości procentowe skumulowanego wpływu wahają się w granicach mniej niż 10% (skały i rafy biogeniczne strefy circalitoralnej oddalonej od brzegu) do ponad 80% (piaski infralitoralu). W przypadku większości siedlisk określono wpływ w kategorii niskiej i umiarkowanej (głównie najniższej z kategorii umiarkowanych – m1), podczas gdy wysoki poziom wpływu występuje głównie na stosunkowo niewielkim obszarze.